De Jonatan Academie is een zogenaamd “flipped classroom” project. Het basisidee van de flipped classroom: leerlingen kijken thuis naar een instructievideo en oefenen in de klas werd nog eens geflipt. In de Jonatan Academie kijken de leerlingen niet enkel naar educatieve filmpjes, ze maken ze ook zelf!

Projectbeschrijving in vijf minuten: bekijk het filmpje

Geen betere manier om ons project voor te stellen als met een filmpje denk ik. Bekijk onderstaand filmpje om een overzicht te krijgen van het project.

Het idee: flipped classroom… maar dan gelipt!

De jonatan-academie is een idee van Bram Faems, de ict-coördinator van Jonatan Berkenboom in Sint-Niklaas, dat samen met het hele team groeide tot een innovatief onderwijsproject. Hij raakte geïnspireerd na ’t bekijken van dit filmpje van een zogenaamde TED-talk van Salman Kahn. Hij legt er in uit hoe de wiskunde-fimpjes die hij maakte voor z’n neefjes uitgroeiden tot een wereldwijd project.

Bram wilde ook zo’n filmpjes maken, maar dan in het Nederlands en met de specifieke schema’s die op zijn school gehanteerd worden binnen de taal- en wiskundelessen. Die school, Jonatan Berkenboom, is een school voor kinderen met leerproblemen. Duidelijke en consequent gehanteerde schema’s zijn van groot belang voor de moeilijk lerende kinderen. Als elke leerkracht en ouder de schema’s op een identieke manier hanteert dan is de kans dat de leerstof wordt vastgezet veel groter.

Hij schreef een artikel over de Khan Academy op zijn blog en was overtuigd om zelf ook zo’n filmpjes te maken. Het maken van de filmpjes op de wijze van de Kahn Academy viel echter niet mee. De techniek om zulke filmpjes te maken is minder voor de hand liggend dan het lijkt. Daarom greep Bram naar een programma dat hij wel goed kent: Microsoft PowerPoint. Toen hij op die manier een schema wou “verfilmen” merkte hij dat het verbazend makkelijk ging. Zó makkelijk dat het ook voor de leerlingen doenbaar leek. Het idee voor de Jonatan Academie was geboren. In samenwerking met klasleerkracht Annick Janssens werd met een klas van moeilijk lerende kinderen gestart met een reeks testfilmpjes.

De eerste filmpjes: mei 2011

Toen we de kinderen toonden wat de bedoeling was konden ze nauwelijks geloven dat ze zelf een filmpje zouden maken als het voorbeeldfilmpje. Maar wat zij nog niet beseften was dat het moeilijkste opdracht niet het maken van het filmpje zou zijn. Het bedenken van een duidelijke manier om een zelfgekozen leerstofonderdeel uit de taal- of rekenles uit te leggen bleek geen eenvoudige opgave. Ze tekenden hun plan uit op een kladpapier en probeerden hun uitleg al eens uit. Pas wanneer dat vlot lukte trokken we naar de computerklas.

Eigenlijk is het maken van zo’n Jonatan Academie filmpje gemakkelijk. Je digitaliseert je schemaatje in losse tekstvakjes en grafische elementen in Micorosoft PowerPoint. Eens je schema op een dia staat, dan gebruik je animaties op elk deeltje één voor één te doen verschijnen. Via de ingebouwde stemopname-functie van Microsoft PowerPoint namen we ook hun uitleg mee op.

Daarmee zat het werk van de leerlingen er op en kon Bram weer aan de slag. Hij zette de PowerPoints om tot filmpjes en plaatste ze op het YouTube-kanaal van de school.

Toen Bram in de zomer van 2011 werd uitgenodigd om in het hoodkwartier van Microsoft  in Seattle te spreken voor een groep leerkrachten van over de hele wereld stelde hij het project aan hen voor. De reacties waren zo positief dat Bram extra gemotiveerd was om het kleinschalige experiment uit te laten groeien tot een groter project.

 

 

Januari 2012: Samenwerking met KaHo Sint-Lieven

In het schooljaar 2011-2012 werden er met de klas van juf Annick en juf Joke en Martine nog extra filmpjes gemaakt. Maar de technische ondersteuning van de leerlingen en leerkrachten is te tijdrovend voor de beperkte tijd van een ICT-coördinator. Een samenwerking met de lerarenopleiding van KaHo Sint-Lieven bracht de oplossing. Bram en de collega’s van het rekenteam gaven een workshop aan de studenten van het derde jaar in de leraren opleiding. Een week later namen deze studenten onze leerlingen onder hun vleugels om elk met één of twee kleine groepjes leerlingen een filmpje te maken. Dit zorgde voor een aanzienlijke sprong in het aantal filmpjes en een bijzonder interessante activiteit voor onze leerlingen en de student leerkrachten.

Maart 2012: Jonatan wint Partners in Learning Europe en derde laureaat Koningin Paolaprijs

De Jonatan Academie viel al verschillende keren in de prijzen.

Schooljaar 2012-2013

Schooljaar 2012-2013 is de grote uitdaging voor ons project. We willen heel wat proberen en het wordt spannend of we dat allemaal kunnen combineren met de drukte die elk schooljaar met zich meebrengt.

  • QR-code integratie: met qr-codes maak je eenvoudig de link tussen een werkblaadje en de website.
  • Filmpjes van de leerkrachten: naast filmpjes van de leerlingen zitten ook de leerkrachten te popelen om heel nauwkeurig onze leerlijnen van wiskunde en taal om te vormen naar filmpjes. Dit allemaal met de zin voor detail die onze school kenmerkt.

Leerkrachten stimuleren

Een heel belangrijk doel bij dit project is dat ict meer en beter ingezet wordt. Op deze website vinden leerkrachten dan ook alles wat ze nodig hebben om zelf aan de slag te gaan.  Ze vinden een uitgebreide handleiding onder de vorm van een samengevat filmpje, een volledige lessenreeks, een uitgeschreven handleiding en lesplannen.

Dit materiaal is voor iedereen beschikbaar maar er worden in het schooljaar 2012-2013 ook workshops gegeven aan leerkrachten.

  • Workshops voor leerkrachten in de regio om meer scholen aan het innoveren te krijgen.
  • Presentatie voor School of Education.